meer lezen…

Jean-Jacques Rousseau, filosoof, “De wakende dromen van de wandelaar”
“Nooit heb ik zoveel gedacht, zo bewust bestaan en geleefd, nooit ben ik, als ik het zo mag zeggen, zo mijzelf geweest, als tijdens de reizen die ik alleen te voet heb gemaakt. Als een meester beschik ik dan over de gehele natuur. Mijn hart, dat van het ene ding naar het andere dwaalt, verenigt en vereenzelvigt zich met alles waardoor het aangenaam wordt getroffen, omringt zich met bekoorlijke beelden, bedwelmt zich aan verrukkelijke gevoelens.”

***

Frédéric Gros, filosoof, “Wandelen. Een filosofische gids”
“Tot rust komen, één worden met de natuur, voldoening : de zegeningen van het wandelen spreken steeds meer mensen aan. Voor het lopen is geen scholing, techniek, materiaal of geld nodig. Alleen lijf, ruimte et tijd.”
Wandelen is een filosofische daad en een spirituele ervaring. Voor veel grote historische filosofische of literaire figuren was lopen een manier om gedachten te ontwikkelen of inspiratie op te doen : Arthur Rimbaut, Friedrich Nietzsche, Mahatma Gandhi en Emmanuel Kant. Ook existentiële, mystieke en culturele aspecten van het lopen komen in zijn boek ter sprake : eeuwigheid, eenzaamheid, stilte, traagheid, vrijheid en de pelgrimstocht.
“Wandelen” zal veel mensen die het niet van zichzelf weten, tonen dat ze eigenlijk wandelende denkers zijn. 

***

David Le Breton, antropoloog en socioloog, “Ode aan het wandelen”
Pleidooi voor het wandelen van de Franse antropoloog en schrijver David Le Breton. Hij staat bekend om zijn thematiek over stilte en traagheid. Breton is zelf een fervent wandelaar en in dit boek vertelt hij vooral vanuit zijn eigen ervaringen. 
Dus geen theorieën en analyses van bovenaf maar van binnenuit. Le Breton wijst ons erop dat lopen op twee voeten ons als soort definieert, ook al vergeten we dat in ons dagelijkse hectische leven. De essentie van het wandelgeluk is de viering van traagheid en het ‘leven in naaktheid van ons lichaam’. Daarmee doelt hij op het ervaren, honger, dorst, vermoeidheid, kou en warmte maar ook de vreugde van een duik in een meertje, het genot van voedsel en de rozige tevredenheid na een tocht. Tijdens het wandelen ervaar je het landschap zintuiglijk en heb je de regie over je eigen route. Verder gaat hij in op zaken als spiritualiteit, schoonheid en de heilzame werking van wandelen. Tussendoor citeert hij veel filosofen en wandelschrijvers waaronder Stevenson, Theroux en Leigh Fermor.
Een toegankelijk en tegelijk diepgravend essay. 

***

“Wanderblog” is een tweewekelijkse blog waarin Alicja Gescinska (filosofe en schrijfster) een filosofische gedachte verbindt aan de dagelijkse en tijdloze actualiteit. 
“Wandelen om te begrijpen.”

We bewegen te weinig en zitten te veel. In de wagen, op het werk, voor de televisie, op het terras. Al dat zitten, een mens zou er haast moe van worden. En ook ziek. Artsen verbinden een hele lijst van lichamelijke klachten aan onze zittende levenswijze. Zitten zou het nieuwe roken zijn. Omdat overdaad schaadt, en te intensief bewegen ook niet gezond is, zijn artsen het erover eens dat er geen beter dagelijks geneesmiddel voor jong en oud is dan wandelen. 

Niet enkel voor ons lichaam, maar ook voor onze geest is wandelen van groot belang. Dat wandelen bijzonder heilzaam is voor onze gedachtewereld, wisten de oude Grieken al. Socrates trok al wandelend door Athene om zijn wijsheden rond te strooien. De Peripatetici onderwezen, filosofeerden en discussieerden al wandelend ; bewegende benen helpen de struinende gedachten op zoek naar inzicht. Niet toevallig waren heel wat grote filosofen grote wandelaars. Immanuel Kant maakte in zijn routineus bestaan steevast ruimte voor een dagelijkse wandeling. Rousseau beweerde dat hij niet kon nadenken of werken als hij niet kon wandelen. Kierkegaard schreef dat hij zich in zijn beste gedachten wandelde en Nietzsche meende dat alle grote inzichten al wandelend tot stand komen. 

Maar wat zou precies de reden kunnen zijn waarom wandelen ons denkvermogen stimuleert ? Misschien omdat wandelen onze blik letterlijk en figuurlijk verruimt. We stappen uit onze eigen beslotenheid de wereld in, en dat is een voorwaarde om die wereld te kunnen begrijpen. Misschien omdat het wandelen, zowel in de weide natuur als in de duizelingwekkende drukte van een grote stad, ons confronteert met onze eigen nietigheid op de planeet.

***

Volkskrant 6 december 2019 : 
Wandelen is meanderen, drie boeken over de magie van lopen.
In de Romantiek wisten ze het al: er is geen betere manier om na te denken dan een lang stuk lopen. 

Rebecca Solnit:
Elke wandeling een tochtje dat ontspannen genoeg is om zowel de vergezichten waar te nemen als erover na te denken, om het nieuwe en het oude op te nemen.  Misschien komt hier het bijzondere nut van het wandelen voor denkers vandaan. Kortom : het tempo van de lopende mens is nog altijd de ideale snelheid om zowel te reizen als te observeren en te denken. 

***

NRC, Gemma Venhuizen 2017
“Wandeltherapie : met je psycholoog naar buiten”
Therapie : Buiten praat het beter. 
In navolging van coaches nemen nu ook psychologen cliënten mee voor sessies in de natuur.
Psycholoog Muriel Bakker over de behandeling van burn-out. 
Zij heeft de wandelpaden in het Haagse Bos tot haar kantoor gemaakt. Drie dagen per week wandelt ze er met haar cliënten van haar praktijk Mindstep Psychologie. Een sessie duurt drie kwartier, even lang als een sessie binnenshuis. “In feite is er weinig verschil”, zegt Bakker. “Ik gebruik precies dezelfde technieken, zoals cognitieve gedragstherapie. Alleen vindt alles in de natuur plaats. En lopend.”
Dat wandelen een therapeutisch effect heeft, is uit meerdere studies gebleken. Brits onderzoek uit 2013 liet zien dat deelnemers aan wandeltherapie een positieve invloed van het “buiten zijn” ervaren.
Uit een onderzoek dat de Groningse hoogleraar natuurbeleving Agnes van den Berg in datzelfde jaar deed in opdracht van een zorgverzekeraar bleek dat mensen die wandelcoaching volgden na acht weken veel minder last van burn-out, concentratieproblemen en stressklachten hadden dan mensen uit een passieve controlegroep. 

Even weg van jezelf is beter dan je denkt.
Het aantal wandeltherapeuten ligt vooralsnog lager dan wandelcoaches, maar de
“walk&talk-therapie is in opkomst. Steeds meer psychologen bieden ook sessies in de buitenlucht aan. Een goede ontwikkeling, vindt psycholoog Merel Hovestad : “Veel van mijn collega’s vergeten het lijf, en dat is jammer”.